Impressive Cambodia

Lieve allemaal,

Na acht dagen Cambodja kan ik zeggen dat ik redelijk onder de indruk ben van dit land. Mede door een bijzondere ontmoeting en door de gruwelijke geschiedenis van Cambodja. Ik wil jullie dan ook alvast ´waarschuwen´ dat dit blog wat pittiger is dan voorgaande blogs.
Komt ie!

Na een prima vlucht zijn we maandagavond 28 januari aangekomen in Siem Reap, Cambodja waar we de horloges een uurtje terug mochten zetten. Ik weet niet waarom maar bij het zien van het vliegveld had ik al een goed gevoel bij Cambodja. Eenmaal binnen zag ik dat ik Cambodja niet zomaar binnen kwam. Eerst moesten we wat papieren invullen en vervolgens moesten we ons paspoorten afgeven. Je moet je voorstellen dat er een lang bureau staat waar zo´n tien mannetjes achter zitten. Je geeft je paspoort aan de linker persoon en uiteindelijk is het de menneer op rechts die je naam noemt en je paspoort weer terug geeft. Moet zeggen het begint nu wel een sport te worden om zoveel mogelijk stempels in je paspoort te krijgen. Mijn visum heb ik trouwens moeten betalen met dollars, zo kwam er uit de pinautomaat een briefje van 100 dollar, ook weer wat nieuws.

Eenmaal uit het vliegveld hebben we een taxi genomen naar ons hostel. Eerste indrukken: koele tempratuur, dollars, vriendelijke mensen, verkeer rijdt weer rechts, lijkt een beetje op Bali, belachelijk grote hotels aan de weg, veel tuctuc's. Bijna bij ons hostel reden we door het centrum van Siem Reap. Het zag er super gezellig uit, veel verlichte barretjes/restaurantjes met natuurlijk een hoop toeristen. Ook ons hostel zag er prima uit dus dit alles beloofde veel goeds. Ondanks dat dit geen malariagebied is toch maar even mijn clamboe opgehangen waardoor ik in een gezellig hutje slaap. Voordat ik ging slapen nog alle Beatrix nieuwtjes gevolgd, ben blij dat eind april thuis ben. Zo'n feestje mag ik toch niet missen!

Dinsdagochtend eerst even goed uitslapen aangezien dit er de laatste dagen niet van gekomen was. Rond een uurtje of 12 zijn we naar het centrum van Siem Reap gelopen. Waar je, tot mijn verbazig, overal met dollars moet betalen maar je wisselgeld deels in de lokale munteenheid terug krijgt. Ik moet de logica ook nog even zoeken. In Sie Reap hebben we de central market bezocht waar ik weer heel blij werd van alle iets te leuke souveniers. Ik mag van mezelf in ieder land één assecoire voor in mijn kamer kopen(hier houd ik me natuurlijk niet aan). Naast de market hebben we een terrasje gepakt en hebben we nog twee tempels bezocht. Voor één tempel moesten we door een straatje lopen waar de lokale bevolking loopt. Hier zie je toch wel de armoede maar ondanks dat blijven de mensen naar je lachen en komen de kinderen vrolijk naar je toe gerend om te vragen hoe je heet. De tempels waren super mooi en eigenlijk vind ik alles mooi hier. Zijn ook nog langs een school gewandeld waar we aan de praat raakte met een monnik. Die je hier overigens veel ziet lopen wat logisch is gezien Cambodja voor 95% boedistisch is. In de namiddag hebben we alvast ons visum geregeld voor in Vietnam en heb ik me, toen Jeroen even terug naar het hotel was, volledig uitgeleefd op de markt. En terwijl ik zo op straat liep voelde ik me zo gelukkig. Gewoon omdat ik het geluk heb om in zo'n mooi land te zijn. Heb ook nog een boek aangeschaft, niet heel vrolijk maar het intresseert me. Het boek gaat over verhalen van vrouwen uit de prostitutie in Azie. Dat de sexindustrie in Azie een bron van inkomen is, is wel duidelijk. En ik ben eigenlijk heel benieuwd naar de verhalen achter deze vrouwen. Terug naar het hotel weer de tuctuc genomen, zitten in zo'n karretje is toch wel het ultieme ik-ben-in-Azie gevoel, heerlijk!

Woensdag was het tijd voor Angkor Wat. Het grootste tempelcomplex van de wereld, een uitstapje waar Jeroen al zo´n drie maanden naar uitkeek. We hadden voor vandaag een tour geboekt en deze zou ons naar de grootste tempels brengen. Angkor Wat trekt dagelijks zo´n duizenden toeristen, het was dan ook niet heel gek dat het bij de ingang bomvol was. De tempels waren echt heel mooi, in veel tempels kun je nog goed de gezichten van de hindoeistische goden zien. Ook hadden we natuurlijk een gids bij ons, schat van een vent maar mijn hemel wat was het soms saai. De 16-jarige puber kwam dan ook regelmatig in mij naar boven. We hebben de hele dag ontzettend veel gelopen, gezien en gefotografeerd. Al was ik na een tijdje toch wel van mening, één tempel gezien dan heb je ze allemaal gezien. Na een mooie sunset zijn we weer terug gebracht naar het centrum waar we een hapje hebben gegeten, de loempia's zijn fantastisch, en zijn daarna terug gekeerd naar het hotel.

Donderdag was het tijd voor een dag met mezelf. Jeroen had woensdagavond nog een tour geboekt omdat hij nog meer tempels wilde zien. Hartstikke leuk voor hem, maar niet voor mij dus ik kon 's ochtends nog lekker blijven liggen. Eenmaal wakker voelde ik bijna een soort van verplichting om er een actieve dag van te maken, WANT ik ben in Cambodja DUS ik moet iets doen. Al snel heb ik me er bij neergelegd dat ik ook gewoon een relaxte dag mag hebben en dat ik dus niet persee van alles hoef te ondernemen. Ik ben de dag dan ook rustig begonnen met een donut, twee croissantjes en een aardbeiensmoothie. Het overgewicht zit hem straks niet alleen in de bagage zullen we maar zeggen. Vervolgens heb ik de tuc tuc gepakt naar het centrum. Voor het eerst alleen in de tuc tuc, het was weer een fijn ik-ben-toch-wel-trots-opmezelf moment. In het centrum heb ik wat rondgewandeld en nog een stokbroodje gegeten. Ik had deze al eerder gezien en ik was echt verbaasd dat ze hier stokbrood verkopen. Later bedacht ik mij dat Cambodja een kolonie is geweest van Frankrijk en dat dat waarschijnlijk de reden is. Zou ook kunnen verklaren waarom ze hier rechts rijden ipv links. Na mijn baguette ben ik richting de rivier gelopen waar ik aan de praat raakte met een spaans meisje. Zij is ook aan het reizen en zo hebben we aardig wat ervaringen uitgewisseld. Terug in het centrum heb ik opnieuw een boek aangeschaft. Weer geen feel-good boek maar een boek over de Khmer Rouge. Een communistische partij die tussen 1975 en 1979 zo'n 25% van de cambodjaanse bevolking heeft vermoord. Het boek heet: 'First they killed my father' en is geschreven door een vrouw die deze periode als kind heeft meegemaakt. Jullie zullen wel denken, Lies wil je soms depressief worden? Nou nee maar eind van de week zullen we ook een bezoek brengen aan de killing fields in Phnom Pehn en ik vind het dan wel zo belangrijk als ik iets meer weet van de geschiedenis. Nadat ik mijn boek had aangeschaft vond ik het wel tijd voor een voetmassage. Deze kosten hier 1 dollar en schijnen erg goed te zijn. Ik stopte voor een winkel waar ik al snel kon gaan zitten, het meisje vroeg of ik wat wilde drinken en ik vroeg om water. Dit was er niet en voordat ik kon zeggen dat iets anders ook goed was, rende ze al naar de overkant van de straat om het te halen. Tijdens de massage raakten we aan de praat en vroeg ik haar waar ze geboren was. Ze vertelde dat ze uit een klein dorp kwam en hier sinds een paar weken werkt. Toen ik vroeg waarom ze niet bij haar familie wilde zijn begon ze over haar moeder. En dit was geen zielig verhaal om meer fooi te krijgen, toen ze vertelde dat haar moeder 'nasty' tegen haar is door haar te slaan zag ik duidelijk dat het haar wat deed en werden mijn voeten plots ook wat harder gemasseerd. Ik was echt wel onder de indruk van haar verhaal, na afloop van de massage heb ik natuurlijk meer gegeven dan 1 dollar en ben ik snel naar de markt gewandeld om iets voor haar te kopen. Ik heb een klein tasje gekocht met daarin een olifanten hangertje en heb bij het geven gezegd dat ik hoop dat het haar geluk brengt. Ze was hartstikke dankbaar en ik zei haar dat ik bij het restaurant tegenover haar werk zou gaan zitten dus dat we konden zwaaien. Nou dat hebben we dan ook meerdere malen gedaan, na een tijdje zat ik aan mijn patatjes en gebaarde ik dat ze erbij moest komen zitten. Er waren op het moment geen klanten dus ze kwam al snel de straat overgerent. Ze heeft lekker meegegeten en heb ook direct wat te drinken voor haar besteld. Op het terras hebben we veel gepraat, zo vertelde ze dat ze niet naar huis wil omdat haar ouders haar willen trouwen aan een man van 35, terwijl ze zelf nog maar 18 is. Ze heet trouwens Aya en is echt prachtig. Ze werkt in de massage ´winkel´ 7 dagen per week soms 12 uur per dag. Ook vertelde ze me dat de bedelende kinderen die je 's avonds op straat ziet met volwassenen, gewoon worden gehuurd. Je kunt de kinderen huren en de vrouwen doen zich dan voor als hun moeder. Het is meer dan triest dat je op deze manier aan je geld moet komen. Ook zie je hier veel slachtoffers van de landmijnen, mensen die een been missen of andere lichaamsdelen. Zo loopt er hier een man rond, zonder ogen, die word geleidt door zijn zoon. Het is dan de zoon die om geld vraagt. Gisteren tijdens het avondeten zag ik een meisje van 6 die haar vader voortduwde op een karretje omdat hij geen benen meer heeft, het is dan de dochter die om geld vraagt. Goed terug naar Aya, we hebben nog over van alles gesproken maar uiteindelijk moest ze weer aan het werk. Toen ik een uur later mijn boek zat te lezen kwam de schat nog een drankje brengen dat ze op de markt voor me had gekocht. s' Avonds had ik afgesproken met Jeroen en heb ik in een internetcafe nog wat wikipedia artikelen geprint over de Khmer Rouge, ja de geschiedenisfreak in mij is op dit moment volledig aanwezig. Op de terugweg naar de tuc tuc nog even Aya snel gedag gezegd die mij een dikke knuffel gaf. Heb haar gezegd morgen terug te komen omdat ik haar beloofd heb een e-mail adres voor haar aan te maken, dit had ze mij gevraagd. Ik kan wel zeggen dat vandaag een indrukwekkende dag was. Het lezen van het boek, de ontmoeting met Aya, de bedelaars waar je toch iedere dag geconfronteerd mee wordt.

Vrijdag was het weer tijd voor een tour. We zouden een bezoek brengen aan floating village en floating forrest. Met de tuc tuc werden we naar het meer gebracht, eerst weer wat dorpjes gezien waar je de hutjes ziet waar mensen wonen. Het viel mij ook op dat alle hutten op palen zijn gebouwd, dit ivm het regenseizoen. Eenmaal in de boot vaarden we door floating village en was het dorp nog niet echt op het water omdat het nu droogseizoen is. Maar alsnog indrukwekkend om te zien, veel mensen zijn aan het werk in de rivier en werken aan hun visnetten. Je ziet ook veel kinderen in hun naakie rennen en op hun manier plezier hebben. Ik moet hier in Cambodja dan ook vaak denken aan een quote van Loesje: ´Wat er ook speelt in een land, laat het vooral de kinderen zijn.´ Na floating village moesten we overstappen op een ander bootje, ik vond het net een zwevend tapijtje over het water. Het was dan ook een hele andere ervaring dan een boottochetje naar de poel met de familie Eveleens. Een meisje van rond de 15 heeft ons rondgevaard, we konden helaas niet het bos in omdat het water te laag stond. Heb alsnog genoten van de rust, het uitzicht en het geluid van het water dat tegen de boot sloeg. Na de exursie ben ik opzoek gegaan naar een nieuwe telefoon, mijn blackberry vond het na drie maanden wel goed geweest. Een nieuwe telefoon kost wat centen maar het contact met thuis is mij alles waard. Met mijn nieuwe telefoon ben ik naar het centrum vertrokken, waar ik natuurlijk bij The Sun(restaurant) ben gaan zitten zodat ik naar Aya kan zwaaien. Ook hadden Jeroen en ik vandaag afgesproken met Sophie, de vrijwilligster uit Bali. Ze doet nu vrijwilligerswerk in Cambodja dus super leuk om haar weer te zien. We hebben veel bijgepraat en hebben de rest van de avond met zijn drieen doorgebracht.

Zaterdagochtend ging het wekkertje vroeg want we zouden met ze drieen een tour doen. Uiteindelijk werden we een uur later opgehaald dan afgesproken maar kon me er eerlijk gezegd niet druk om maken. Opnieuw zouden we een bezoek brengen aan floating village maar nu een ander dorp dan gister. Dit dorp was wel op het water, bijzonder en indrukwekkend om te zien. Met de boot zijn we er langs gevaren en probeerde ik zo af en toe bij de mensen naar binnen te kijken. Er is ook een politiebureau te vinden op het water en ook een school. We zijn gestopt bij een restaurantje op het water waar ook een kleine crocodilefarm te vinden is, ik vond dit wat tegenvallen. Er leven hier niet eens krokodillen, deze zijn gewoon geimporteerd en hier geplaatst als toeristentrekker. Goed eenmaal op de vlonder zag ik alweer veel bedelende kinderen. Ik dacht eerst dat ze een neppe slang om zich hadden maar het was dus een echte. Ze spelen ermee alsof het niks is, de slangen zijn dan wel niet giftig maar toch. Het is triest om te zien, one dollar one dollar blijven ze roepen terwijl ze allerlei verschillende poses aannnemen met de slang. Ook toen we weer de boot op gingen bleef een vrouw met haar bootje naast ons varen vragend om geld samen met haar baby die ze op schoot had. Op de terugweg naar onze tuc tuc zetten het me toch wel allemaal aan het denken. Wat kan ik hiermee, ik kan niet geld aan iedereen geven. Moet ik dit zien om te beseffen dat ik het goed heb in Nederland? Dat wist ik eerlijkgezegd al voordat ik deze reis ging maken dat ik niks te klagen heb. Wat me dan nog irriteert is dat ik van Jeroen heb gehoord dat al het geld van Ankor Wat(lees 20 dollar die je moet betalen voor entree) dus naar een of andere hoge pief gaat en niet naar de regering. Ze zouden dat geld moeten steken in het volk ipv in één iemand portemonnee, maarja wie ben ik. Na de tour ben ik met Sophie meegegaan naar haar hotel en hebben we nog even aan het zwembad gelegen. Aan het eind van de middag is Sophie wat gaan winkelen en ben ik alvast bij de Sun gaan zitten. Heb Aya haar gegevens gegeven van haar email adres waar ze erg blij mee is. En terwijl ik mijn boek zat te lezen zwaaide ze nog vrolijk met het portomonneetje wat ik haar had gegeven als ze iets gaat kopen op de markt. 's Avonds eten we met zijn drieeen bij the sun en loop ik met mijn camera naar Aya omdat ik nog een foto met haar wil. Ze is bijna met haar klant klaar en vraagt: we have to say goodbye? En ik knik maar van ja. En voordat we elkaar een knuffel willen geven zie ik al dat ze tranen in haar ogen krijgt. Het duurt dan ook niet lang voordat ook ik in tranen uitbarst. Ze kruipt zowat in me als ze zegt dat ze hier zo graag weg wil maar te jong is en het geld niet heeft. Ik zeg haar dat ik zeker weet dat het goed met haar komt en dat ze een goed mens is. Dat ik zo blij ben dat ik haar heb leren kennen en dat ik haar nooit zal vergeten. Ik weet niet wat me overkomt maar dit afscheid is moeilijk, heftig en intens. Ik zeg haar dat ik later nog wel terug kom voor de foto aangezien we er allebei niet uitzien nu, daar kunnen we gelukkig nog om lachen. Terug op het terras staat mijn dessert inmiddels klaar maar ik krijg geen hap weg. Uiteindelijk is het tijd om te gaan en loop ik nog een keer naar Aya toe om een foto van ons te laten maken. Verschrikkelijk, op de foto's lijk ik net een reus die haar ieder moment wil opeten. Ach kon dat maar, dan zou ik dr uitpoepen in Nederland en haar daar een goed leven geven. Na de foto geef ik haar nog vlug wat geld waarop ik zie dat de tranen weer komen, ik geef haar snel een kus en vraag haar of ze me wil mailen omdat ik graag contact met haar houd. Later neem ik afscheid van Sophie en zie ik dat Aya alweer bezig is met een klant. Zo'n doos als ik ben loop ik toch nog een keer terug, zwaai nog even geef een handkus en loop dan terug met Jeroen naar ons hostel. Ik zeg vrijwel niks tijdens de terugweg, ik ben aardig van slag. Terug in het hostel is het tijd om onze spullen te pakken, de plannen zijn namelijk gewijzigd. In plaats van de ochtend bus nemen we de nachtbus naar Sihanoukville, een plaatst met mooie stranden. Ik pak stilletjes mijn tas in en wil helemaal niet weg uit Siem Reap, ik wil hier blijven. Iedere dag bij the Sun zitten, mijn boek lezen, zwaaien naar Aya, loempia's bestellen en kijken naar de mensen die voorbij lopen.

Om half 11 s' avonds worden we opgehaald en een uur later vertrekken we. Het liefst geef ik de chauffeur tien blikjes redbull want ik haat nachtbussen. Eenmaal in de bus begint de pret pas echt, er zijn nog twee plaatsen over en die zijn voor Jeroen en mij. De twee mannen voor ons zitten al lekker associaal naar achter met hun stoel waardoor ik er amper tussen kom. Ik probeer mijn stoel naar achter te zetten maar dit lukt niet, Jeroen biedt nog aan om te wisselen maar zijn benen zijn langer dan die van mij dus dat is ook niet eerlijk. En terwijl ik zwaar gefrustreerd die *** stoel naar achter probeer te duwen is dat de spreekwoordelijke druppel. Ik barst volledig in huilen uit, nouja niet volledig want ik maak geen geluid. Jeroen vraagt nog of ik wil praten maar dat wil ik niet. Ik weet even niet waar ik het zoeken moet, het is opnieuw een dieptepunt maar dit keer niet een die over gaat na een bezoek aan het toilet. Op dit moment wil ik gewoon naar huis. Ik wil op de bank zitten en gtst kijken met me moeder, ik wil in de auto zitten met me vader en me zusje met skyradio op de achtergrond, ik wil tarrie uitlaten, ik wil naar het dorp en ik wil lachen met me vriendinnen, ik wil naar de c1000 lopen al is het alleen maar voor een praatje met mensen uit de buurt.

De nacht verloopt zoals ik had verwacht, slecht. Na een klein uurtje ben ik gelukkig rustig en focus ik me op de liedjes van mijn ipod. Ik weet dat om 2.00 Jeroen in het gangpad is gaan liggen waardoor ik meer ruimte had, dat we om 3.00 ergens zijn gestopt en dat om 4.00 de weg erg hobbelig was en ik bij iedere hobbel de man voor mij en zijn stoel lekker op mijn knieen stuitten. Om 5 uur arriveren we in Phon Pehn, met de gedachten dat de bus doorrijdt naar Sihanoukville. Ja dat zou leuk geweest zijn maar nee er wordt ons verteld dat de volgende bus pas om 8.30 in de ochtend komt. Dat betekent 3,5 uur buiten wachten, ik heb eerlijk gezegd geen energie meer en leg mijn sarong op de stoep en gebruik mijn backpack als kussen. Ik val een uurtje in slaap maar wordt daarna wakker omdat de zon alweer begint te schijnen. Om 8.30 uur stappen we de bus in en beland ik op de achterbank. Naast mij zit een donkere dame die het wel handig vindt om de hele reis in kleermakerzit te zitten, wetende dat we de bank delen met nog drie andere mensen. Goed genoeg busfrustraties, om 14.00uur komen we aan in Sihanoukville en gaan we opzoek naar ons hostel. Het hostel ziet er redelijk uit, ik ben allang blij dat ik een bed heb. In de middag huren Jeroen en ik fietsen en fietsen we naar het strand. Ik plof op een bank daar en val af en toe in slaap terwijl Jeroen nog verder gaat fietsen. Het is een rare dag, ik denk nog vaak genoeg aan het afscheid met Aya want het lukt me maar niet om dat uit mijn hoofd te zetten. Hoe bizar dat je iemand op donderdag leert kennen en die persoon op zaterdag met zoveel moeite gedag moet zeggen. Als ik terug fietst in de hitte en aankom bij het hostel is mijn energie op, weg, foetsie. En ik weet niet of ik dit nog drie weken vol ga houden, ik heb het reizen toch onderschat het kost me veel meer energie dan ik ooit had gedacht. Eenmaal in het hostel neem ik een douche, dit doet altijd goed. Ik whatsapp nog wat met me moeder en typ daarna alvast mijn blog. Ik wacht op Jeroen tot hij terug is van zijn fietstocht en zullen daarna ergens wat eten. Ik kan niet wachten tot ik in bed lig.

Maandagochtend is het tijd voor een excursie, geen actieve gelukkig maar gewoon relaxen op een boot. We stoppen bij drie eilandjes, twee om te snorkelen en één om te relaxen op het strand. Ik lees vrijwel de hele dag mijn boek en merk dat ik al iets beter in mijn vel zit. In de avond is het tijd voor de bus terug naar Phnom Pehn. De tickets voor deze bus hadden we direct bij aankomst in Sihanoukville geboekt. Op de een of andere manier gaat er toch wat fout, Jeroen en ik komen als laatste aan en er wordt ons verteld dat er geen plek meer is. Ik ben redelijk geirriteerd maar boos worden heeft geen zin, ze verstaan je toch niet in het engels dus terwijl iedereen een bed tot zijn beschikking had lagen Jeroen en ik in het gangpad. Daar kwam ik naast een Cambodjaanse man te liggen. We raakten al snel aan de praat over zijn land en over die van mij. Zo weet ik nu dat je hier als basisschool leerkracht omgerekend 60euro per maand verdiend en ben ik nog iets meer te weten gekomen over de Khmer rouge. Het gesprek eindigd over Nederlandse voetballers. Hij begreep maar niet waarom ze allemaal ´one´ heten. One Nistelrooij, One Persie, One Robben. Ik moest even nadenken maar daarna begreep ik hem, aah you mean 'van'. Ik legde hem dus uit dat wij het uitspreken als VAN Nistelrooij waarop hij moest lachen en zei dat in Cambodja iedereen one zegt. De busrit viel mee en aangekomen in Phnom Pehn zijn we naar ons hostel gebracht. Het hostel zag eruit als een bouwval en de kamer zag er als volgt uit: op de grond lagen allemaal dunne matrasjes met daarvoor een ventilator en boven het matras een klamboe. Niet de meest luxe slaapplek maar het was prima te doen. Ik zal hier toch aan moeten wennen.

Dinsdag, een pittig programma staat ons te wachten. Vandaag zullen we een bezoek brengen aan de gevangenis genaamd S21 die in gebruik was tijdens de tijd van de Khmer Rouge. Daarna zullen we door gaan naar de Killing Fields. We komen aan bij de gevangenis waar een aantal toeristen zich al bevinden. De gevangenis, wat eerst een school was, hield mensen gevangen die tegen de Khmer waren of te intelligent waren. Zoals doktoren, leraren, monniken etc. De Khmer was namelijk extreem communistisch en wilden dat iedereen gelijk was. De gevangenis telt vele kamers en ik bezoek er een paar. Je vindt er een foto aan de muur en een bed. Het benauwt me en ik kan dan ook niet langer dan een paar minuten in zo'n cel blijven. In het andere gebouw vind je op de begaande grond een hoop gallerijen met foto's. Foto's van de mensen die hier gevangen hebben gezeten, mensen die niks hebben misdaan. Na wat rondjes gelopen te hebben ga ik zitten en wacht ik op Jeroen die aan iedere kamer een bezoek brengt. Terwijl ik mijn boek er weer bij pak hoor ik de gids naast mij zijn verhaal doen tegen twee andere toeristen. Hij vertelt dat hij zelf in deze gevangenis heeft gezeten en meerdere malen gemarteld is. Ik hoor hem zeggen dat hij na één marteling voor een maand opgesloten heeft gezeten in een donkere kamer. Ik heb er bewondering voor dat deze man, op deze plek, nog zo over zijn verleden kan praten. Naast de gids zitten er ook nog twee ex gevangenen die hier hun boeken verkopen. Na het bezoek aan de gevangenis rijden we door met de tuc tuc naar de Killing Fields, ook wel Choeung Ek genoemd. Bij binnenkomst betalen we 5 dollar en krijgen we een headset. Deze audiotour is gelukkig ook in het nederlands beschikbaar en leidt je zo rond. Voor deze locatie is het perfect, iedereen is namelijk stil en kan de route afleggen op eigen tempo. Via bordjes ga je het hele terrein af en vertelt de man van de audio je precies waar je je bevindt en wat er vroeger op deze plek gebeurden. Wat vooral indruk op mij heeft gemaakt zijn de massagraven. Dit zijn kuilen die nu omringt zijn door hekken en om de palen van deze hekken zitten allemaal armbandjes. Armbandjes die bezoekers hebben achter gelaten en ik vermoed dat zij hiermee hun respect willen tonen. Ik loop wat rond en luister naar fragmenten van overlevenden. Het is indrukwekkend om de emotie in hun stem te horen. De killing fields was, de naam zegt het al, de plek waar de mensen werden vermoord. Geen werkkamp, alleen maar executies. Op de helft van de tocht kom ik bij de Killing tree. Sophie had me hier al over verteld dus ik ben al voorbereid. Deze grote boom staat naast een massagraf en hangt vol met gekleurde armbandjes. Het is de boom waar de vrouwen werden verkracht, het is de boom waar de baby's voor de neus van hun moeders, bij de voeten werden gepakt en dood werden geslagen tegen de boom. En toen ik dit via mijn koptelefoon te horen kreeg had ik werkelijkwaar overal kippenvel. Het is dan ook dat ik aan deze boom één van mijn armbandjes uit Bali heb gehangen. Aan het eind kom ik aan bij de gedenkstupa, een monument dat is gebouwd om de slachtoffers te herdenken. In de stupa vind je alle schedels en overige resten van de slachtoffers. Overigens zijn er nog veel plekken op het terrein waar ze geen opgravingen hebben gedaan en waar de overblijfselen van de slachtoffers nog steeds liggen. De stupa telt 17 niveau's, 17 omdat op 17 april '75 de Khmber Cambodja overnam. En dat vind ik ook zo bizar, dat het helemaal niet zo lang geleden is. Als ik even aan mijn lezers mag vragen die in 1975 al op de wereld waren, hadden jullie of Nederland enig idee wat er zich hier in Cambodja afspeelden? Na nog een bezoek aan het museum is het tijd om terug te gaan naar het hostel. Ik praat met Jeroen over alle indrukken want ik merk dat als ik erover praat ik het beter los kan laten.

Cambodja, een land wat op meerdere manieren indruk op mij heeft gemaakt. De armoede, maar ook de schoonheid. De afschuwelijke geschiedenis, waar ik nu meer van weet door het boek en het bezoek aan de gevangenis/Killing fiels. En de ontmoeting/het afscheid van Aya, een meisje dat ik nooit meer zal vergeten, een meisje dat voor mij symbool staat voor alle jongens en meiden hier die niet verzekerd zijn van een goede toekomst.

Op dit moment wachten we op de nachtbus, nu hopelijk wel met een goede plek, en zullen we vannacht naar Vietnam rijden. Daar arriveren we in Ho chi Minh City en zal het Vietnam avontuur beginnen. Ik hoop dat mijn volgende verslag weer wat luchtiger is!

Liefs,
Lies

Ps. Sorrie fan de spelvauten steets maar ick wil alteid so znel moogeleik mein blog errop zeten! ;-)